Sport

 

Rugby na wózkach jest kombinacją koszykówki na wózkach i hokeja na lodzie. Powstał w 1977 roku w Kanadzie Winnipeg, Manitoba dedykowany dla osób po urazie szyjnego odcinka kręgosłupa (tetraplegików). Ze względu na to, że koszykówka na wózkach wymaga odbijania piłki o podłogę oraz dlatego że dorzucenie piłki do kosza wymaga sprawności dłoni i dużej siły zawodnicy z tetraplegią nie mogli w pełni uczestniczyć w tym sporcie. Rugby na wózkach, z początku nazwane morderczą piłką, umożliwia zawodnikom z tetraplegią uczestniczyć w sporcie zarówno na pozycjach ofensywnych jak i defensywnych.
Do Polski Rugby na Wózkach dotarło ze Szwecji za pośrednictwem Fundacji Aktywnej Rehabilitacji.

Pierwsze tygodniowe szkolenie odbyło się w kwietniu 1997 roku w Ośrodku przygotowań Olimpijskich w Spale. Poprowadził je Tomas Engblom, ówczesny zawodnik szwedzkiej drużyny Nacka Pick Pack oraz kadry narodowej. Celem szkolenia była demonstracja zasad gry i wstępna ocena potencjału przyszłych zawodników. W szkoleniu wzięło udział 7 osób z szyjnym uszkodzeniem rdzenia kregowego. W czerwcu tego samego roku grupa ta zaproszona została do Szwecji (Torsby) na kolejne szkolenie, tym razem z zakresu techniki, taktyki i zasad prowadzenia treningów. Po zakończeniu szkolenia polscy zawodnicy, pod nazwą Rolland Poland wraz z ternerem (Rafał Skrzypczyk) wzięli udział w międzynarodowym turnieju z udziałem 9 zespołów z Szwecji, Danii, Norwegii i Polski. Polacy pokonali drużynę szwedzką, która miała 4-letnie doświadczenie oraz drużynę duńską, co umożliwiło im zajęcie 7 miejsca .

Rugby na wózkach ewaluuje (zmiany w przepisach, co raz leprze wózki). Wszystkie nowinki zgłębiane są przez Fundacje Aktywnej Rehabilitacji, Sędziów i samych zawodników przez co także w Polsce nastąpiły ogromne zmiany.

Zasady gry

W czasie gry rywalizują dwie drużyny rugbistów na wózkach. Drużyna składa się z czterech graczy. Każdy z graczy przed dopuszczeniem do gry przechodzi klasyfikacje medyczna. Podczas klasyfikacji zawodnik otrzymuje od 0,5 punktu do 3,5 w zależności od ogólnej sprawności fizycznej oraz siły mięśni. Drużyna wychodząca na boisko musi wystawić zawodników z łączną sumą punktów nie przekraczającą 8.

Mecz rozgrywany jest na pełnowymiarowym boisku do koszykówki. Wyznaczone są po obu przeciwnych stronach boiska umowne (zazwyczaj oznaczone słupkami), szerokie bramki.

Punkt zdobywa się wtedy, kiedy jeden z graczy, wraz z „opanowaną” piłką, przejedzie przez bramkę. Nie można jednak jej trzymać przez dłuższy czas, niż dziesięć sekund (aby móc utrzymać ją jednak w posiadaniu drużyny, trzeba albo odbijać, albo podawać innym zawodnikom.
 Dozwolone jest blokowanie za pomocą wózka drogi przez członków drużyny przeciwnej, co bywa właśnie głównym powodem kraks (wózki często się zderzają i właśnie dlatego są zabezpieczone osłonami na szprychy oraz wszelkiego rodzaju zderzakami). Zabroniony jest kontakt zawodników (dotknięcie przeciwnika) zauważony przez sędziego odgwizdywany jest faul.
 Wygrywa drużyna, która uzyska ogółem więcej punktów.

Mecz podzielony jest na cztery kwarty oddzielone przerwami (najdłuższa jest środkowa).

Nad przestrzeganiem zasad czuwa dwóch sędziów, którzy sygnalizują zdobyte punkty oraz decydują o przewinieniach (potrzebne są im dwa zespoły pomocnicze: liczący punkty w grze oraz drugi, liczący punkty karne).

Drużyny mają do dyspozycji graczy rezerwowych oraz pomocników. 
Zawodnicy muszą mieć założone specjalne rękawice ochronne, które chronią ich dłonie przy napędzaniu kół (które są znacznie masywniejsze i grubsze niż w zwykłym wózku), oraz grze. Rękawice są posmarowane specjalnym klejem, który zwiększa przyczepność podczas napędzania wózka. Konieczna jest pomoc innych osób przy przygotowaniach (np. przenoszeniu z wózka na wózek, gdzie potrzeba są dwie: jedna z przodu, druga zaś od tyłu).

Rugby na wózkach jest sportem drużynowym. Pomijając fakt że jest fantastycznym środkiem do poprawiania własnej sprawności fizycznej (czego przykładem jest jej poprawa u wszystkich osób zajmujących się tym sportem) daje możliwość sportowej rywalizacji, wspanialej zabawy, przyjemnego odprężenia psychicznego na skutek zmęczenia fizycznego.