Firma „Partner’, dystrybutor marki Kuschall w Polsce, udostępniła nam obszerny artykuł na temat wózka aktywnego i rozwiązań konstrukcyjnych  na przykładzie wózków marki Kuschall. Firmie „Partner”, bardzo dziękujemy i zachęcamy producentów jak i dystrybutorów innych marek do udostępniania informacji o swoich produktach.

WÓZKI INWALIDZKIE-AKTYWNE KUSCHALL

ROZWIĄZANIA KONSTRUKCYJNE

Ogólne informacje na temat wózków aktywnych

W zasadzie każdy wózek dostępny obecnie na rynku posiada zbliżone elementy składowe, z których jest zbudowany. Wydawałoby się, że większość wózków nie różni się specjalnie od siebie.  Te same elementy, podobna budowa i konstrukcja. Dlaczego dwa na pozór podobne z wyglądu wózki różnych producentów różnią się ceną?  W rzeczywistości oprócz różnic cenowych występują różnice jakościowe. Jakość materiałów użytych do budowy, wiedza i doświadczenie producenta  zastosowanie innowacyjnych rozwiązań konstrukcyjnych oraz stały rozwój i postęp technologiczny decydują o użyteczności i bezawaryjności wózka. Nieodzownym elementem, wpływającym na zadowolenie użytkownika z wózka jest dostosowania odpowiedniego modelu i parametrów do użytkownika. Ilość oferowanych modeli u poszczególnych producentów, powinna wynikać z różnego rodzaju potrzeb użytkowników, ich dysfunkcji, chorób, wielkości antropometrycznych i przeznaczenia wózka. Jedne modele są przeznaczone dla osób silniejszych, sprawniejszych, inne skierowane są do użytkowników z większymi dysfunkcjami i ograniczeniami ruchowymi. Osoba dobierająca wózek musi znać te zależności. Często zdarza się na polskim runku sytuacja, w której do wózka gotowego "z półki" dobiera się użytkownika. Najczęstszym tego powodem jest niekompetencja osób oferujących i dobierających wózki.  Dlatego też bezwzględnie koniecznym  jest dobór wózka przez odpowiednio wykwalifikowanego i doświadczonego specjalistę. Nawet gorszy  technologicznie wózek – jeżeli jest właściwie dobrany może przynieść zadowolenie  użytkownikowi niż źle dobrany wózek wysokiej klasy. Obecnie na polskim rynku stanowi to największy problem. Wózki dobierane są przez niedoświadczonych sprzedawców, którzy często wykonują tą pracę z przypadku, okazjonalnie bez wcześniejszych szkoleń. Kolejnym ważnym elementem przy wyborze wózka jest jego  konfigurowalność. Oprócz możliwości zmiany środka ciężkości, wysokości oparcia, spotyka się coraz częściej możliwość zmiany kąta oparcia, kąta siedziska, wysokości siedziska z przodu i z tyłu a także – co było do tej pory nie spotykane na świcie – możliwość wymiany przedniej części ramy w codziennym użytkowaniu (patrz poniżej).

Często pomijanym, przy zakupie wózka jest fakt dostępności do serwisu: napraw i części  zamiennych. Kupując nowy wózek użytkownik o tym nie myśli i w zasadzie nie powinien zaprzątać sobie tym głowy. Obowiązek poinformowania o dostępności do części i serwisu spoczywa na sprzedawcy. Warto jednak zapytać sprzedawcę jak długo czeka się na części zamienne, jakie są warunki gwarancji i co podlega bezpłatnej wymianie w przypadku uszkodzenia wózka,  kto ponosi i w jakiej wysokości koszty dostawy wózka do serwisu itp.

Zazwyczaj producenci wózków nie wprowadzają i nie różnicują modeli na damskie i męskie.  Wprawdzie Kuschall wprowadził w roku 2012 na rynek limitowaną edycję R-33 dla kobiet i osobną dla mężczyzn, jednak jest to zjawisko raczej rzadko spotykane. Nie znaczy to, że nie możemy na etapie budowy wózka, wprowadzić kierunkowych zmian nadających wózkowi charakter jednej bądź drugiej płci. Mamy tutaj do dyspozycji ramy przywiedzione, które utrzymują nogi we właściwej pozycji, nadają też smuklejszy wygląd wózkowi. Oczywiście są do dyspozycji kolory z palety barw dostarczonej przez producenta (w Kuschallu ok 24 kolorów) plus kolory tzw. CPS – dodatkowa kolorystyka wybranych elementów wózka (widelce, felgi, szybkozłączki, elementy dodatkowe na ramie). Taka różnorodność kolorystki pozwala dosyć swobodnie wybrać kompozycje kolorów w wózku. Rodzaj i kolor tapicerki również może nadawać charakteru różnicującego płeć.

Poniżej przedstawiono szczegółowo zagadnienia dotyczące poszczególnych części składowych wózka.

Na elementy wózka składają się:

• - rama wózka
• - belka/oś
• - siedzisko
• - oparcie
• - podnóżek
• - koła tylne
• - kółka przednie
• - hamulce
• - tapicerka

oraz elementy dodatkowe takie jak:

• - osłona ubrania/podłokietniki/boczki
• - poduszka siedziska
• - rączki do pchania/noszenia
• - amortyzatory
• - inne akcesoria (osłony ram, kółka przeciwwywrotne – antytipery, kółka transportowe).

Elementy składowe aktywnego wózka inwalidzkiego

1. Rama.

Głównym elementem wózka jest rama, która w zależności od konstrukcji nadaje charakter i przeznaczenie wózka. Przyjęło się na rynku polskim nazewnictwo, którym posługują się zarówno producenci, sprzedawcy, jak i użytkownicy. Zwykło się ogólnie dzielić ramy (oraz wózki) na składane i sztywne. Ponadto producenci wprowadzają różne kąty ramy. Od tradycyjnego: 75 stopni do 90 stopni między ramą a podłożem. Rama 90 stopni zmniejsza długość całkowitą wózka, średnio o 7 cm. Przy wyborze tego kąta ramy należy pamiętać, że ze względu na inny kąt atakowania przeszkód wózki o ramie 90 stopni mogę być bardzie podatne na wywrócenie się. Bardzo przydatnym rozwiązaniem jest zastosowanie oprócz ram klasycznych, zwężanych zazwyczaj u dołu, ram przywiedzionych i odwiedzionych. Pozwala to zmniejszyć lub zwiększyć szerokość ramy od siedziska do podnóżka. Nogi nie są wtedy nadmiernie ściśnięte do siebie bądź też zbyt szeroko rozchylone. U użytkowników wysokich możliwe jest zastosowanie przedłużonych ram. Należy pamiętać, aby wraz z przedłużeniem ramy podwyższyć wózek jednocześnie z tyłu i z przodu ze względu na proporcjonalnie wydłużony rozmiar UL (kolano – pięta). Zazwyczaj stosuje się wtedy zamiast kół typowych – 24 cale – koła większe, np. 25 cali. Pozwala to zachować proporcjonalność wózka i użytkownika. Ma to także znaczenie estetyczne, na które tak niewiele poświęca się czasu podczas doboru wózka.

1.1 Rama wymienna z systemem szybkiego demontażu.

Całkowitą  nowością, nie stosowaną dotąd przez innych producentów, jest zastosowanie przez firmę Kuschall systemu szybkiego demontażu i wymiany przedniej części ramy. Użytkownik ma możliwość posiadania dwóch lub więcej rodzajów ram i wymiennego ich stosowania w zależności od aktualnego przeznaczenia wózka. System szybkiego demontażu pozwala w ciągu niespełna minuty zdemontować ramę i zamontować inną. System składa się z ręcznie obsługiwanych rygli znajdujących się pod siedziskiem. Po ich zwolnieniu wypina się ramę wraz z podnóżkiem i kółkami przednimi. Takie rozwiązanie pozwala wielu użytkownikom posiadania w jednym wózku dwóch lub więcej rodzajów ram: kątów (np.: 90 i 75 stopni), kształtu (przywiedziona, odwiedziona lub klasyczna) a także kolorów. To rewolucyjne rozwiązanie zastosowano po raz pierwszy w modelu kuschall Advance. Rozwiązanie wymiennych ram jest przydatne szczególnie dla użytkowników prowadzących aktywny tryb życia. W pracy, w biurze, w środkach komunikacji miejskiej, czy w samochodzie sprawdzi się rama krótsza (np. 90 stopni), zajmująca mniej miejsca. W terenie i podczas aktywniejszej jazdy (dłuższych wycieczek na wózku) przydatniejsza będzie rama stabilniejsza, np. 75 stopni. Oczywiście najważniejszym kryterium doboru kąta i kształtu ramy pozostaje wygoda i oczekiwania pacjenta.

1.2 Rama sztywna.

Typowy aktywny wózek będzie w większości przypadków posiadał ramę sztywną – nieskładaną. Usztywnienie konstrukcji wózka jest, obok zmniejszania wagi, nieustannym wyzwaniem producentów. Układ: rama, belka, podnóżek, siedzisko i oparcie stanowią o sztywności całej konstrukcji. Jeśli uda się zachować stabilny, sztywny układ, przy wysokim poziomie jego toczności powstaje wózek o wyjątkowo wysokich parametrach jezdnych. Nieodzownym elementem ramy sztywnej będzie zawsze konieczność występowania belki/osi, nieobecnej zazwyczaj w wózkach składanych. Sztywność poszczególnych połączeń ma istotny wpływ na ilość energii przekazywanej na napędzanie wózka. Duże znaczenie zachowania sztywnego charakteru układu ma sposób łączenia poszczególnych elementów. Niektóre rozwiązania producentów nie dają gwarancji zachowania sztywności układu w dłuższym okresie użytkowania. Wózek zaczyna się „luzować” na swoich łączeniach i bardzo często dochodzi wtedy do asymetrii układu co skutkuje nierównym toczeniem się wózka.  Ma to szczególne znaczenie podczas kilkuletniego okresu użytkowania wózka w trudnych polskich warunkach (pory roku i związane z tym skoki temperatur i wilgotności oraz stan nawierzchni po jakiej porusza się użytkownik). Asymetria wózka jest bardzo niekorzystną i niebezpieczną sytuacją. Użytkownik chcąc utrzymać trakcję wózka w jeździe na wprost jedną stroną ciała pracuje mocniej. Może to spowodować nabycie dodatkowych dysfunkcji lub pogłębić istniejące. Zachowanie wysokiego poziomu właściwości jezdnych spoczywa również na dokładności i wyjątkowej precyzji wykonania podzespołów oraz ich montażu. Fabryka Kuschall'a w Wittersvil w Szwajcarii dzięki wprowadzonej odpowiedniej polityce jakości gwarantuje pożądany, wysoki poziom jakości swoich produktów i gwarantuje ich bezawaryjne użytkowanie przez wiele lat.

1.3 Rama składana – „krzyżakowa”.

Utarło się, w niektórych kręgach użytkowników, sprzedawców oraz wśród osób szkolących w różnych instytucjach nazywanie wózków o ramie składanej jako wózki półaktywne lub nieaktywne, a tylko te z ramą sztywną są postrzegane jako aktywne. Jest to błędny i fałszywy pogląd, nie mający wiele wspólnego z aktualnym trendem rozwojowym wózków w Europie i na świecie. Obecne rozwiązania konstrukcyjne pozwalają na zastosowanie składanych ram bez znaczącego wpływu na parametry jezdne wózka. Każdy poważny producent wózków ma w swojej ofercie kilka modeli popularnych „krzyżaków”. Należy podkreślić, że obecne aktywne wózki składane niczym nie przypominają typowego, znanego w Polsce „krzyżaka”. Wytrzymałość, subtelność i lekkość tych konstrukcji zachęca wprost do ich użytkowania. System składania powoduj pewne zmniejszenie sztywności całej konstrukcji wózka, a co za tym idzie, także na zwiększenie straty energii przekazywanej na napędzanie wózka. Energia wkładana w napędzanie wózka „rozchodzi się” na elementy ruchome ramy tj. łączenie się systemu składania ramy i siedziska (dodatkowe przeguby). Nie zmienia to faktu, że waga tych wózków jest niezwykle mała i wynosi w zależności od modelu od 7,5 kg (UltraLigh) do 8,3 kg (Compact). Rodzaj składania ramy w płaszczyźnie pionowej ma zastosowanie w większości wózków składanych. Wózek po złożeniu „schodzi się” do środka poprzez złożenie się ramy i siedziska. W zależności od wagi użytkownika jest stosowany pojedynczy lub podwójny system składania,  którego zadaniem jest zabezpieczyć wózek przez deformacją. Tego tupu składanie wózka jest wygodne i cieszy się coraz większym powodzeniem pośród aktywnych użytkowników. Rama krzyżakowa posiada niewątpliwie jeden dodatkowy atut, którego nie mają zazwyczaj wózki z ramą sztywną: możliwość odchylania podnóżka lub całkowitego ich, szybkiego demontażu. Dla wielu użytkowników jest to bardzo korzystne rozwiązanie, pozwalające wspomagać napędzanie wózka stopami oraz podjeżdżać bliżej do przeszkód, przedmiotów,  ułatwia też przesiadanie się.

1.4 Rama składana – „nożycowa”.

2. Oparcie.

W większości modeli stosuje się obecnie oparcie składane, choć warto też zwrócić uwagę, że stosując to wygodne dla użytkownika rozwiązanie, zmniejsza się sztywności całej konstrukcji. Dlatego też w niektórych modelach Kuschall'a możliwe jest zastosowanie nieskładanego, sztywnego oparcia (model KSL). Pozwala to użyć jednej tylko, odpowiednio wygiętej rurki przechodzącej od podnóżka  przez siedzisko do oparcia. Usztywnia to całą konstrukcję i pozwala zmniejszyć straty energii podczas napędzania wózka. Każde oparcie może być wyposażone w możliwość regulacji naprężenia tapicerki za pomocą pasów lub może być sztywne – jak w przypadku tapicerki typu standard lub „light”. Użytkownik ma możliwość wyboru materiału, z którego wykonane jest oparcie. Ma do dyspozycji aluminium lub tytan, który dodatkowo wpływa na zmniejszenie wagi całego wózka. W wózkach Kuschall w systemie składania wbudowany jest adapter umożliwiający zmianę i płynną regulację kąta siedziska. Użytkownik samodzielnie, szybko i przy pomocy jednego klucza może zmienić kąt oparcia w zależności od potrzeb: 74, 78, 82, 86, 90 stopni. A w modelu Compact i Ultra-Light ponadto 94, 98 i 102 stopnie.  W większości modeli wysokość oparcia również jest regulowana w bardzo łatwy i szybki sposób. Wybierając wózek na etapie pomiaru a następnie produkcji, wysokość jest ustalana zgodnie z optymalnymi potrzebami użytkownika. Jednakże rozwiązania konstrukcyjne oparcia pozwalają w trakcie użytkowania zmniejszyć lub zwiększyć wysokość w przedziale +, - 5cm ze skokiem co 1,5cm. Jest to bardzo wygodne rozwiązanie, szczególnie w sytuacji konieczności zmiany poduszki siedziska i jej grubości. Wysokość oparcia można dobierać od wielkości 27 do 51 cm.

2.1 Oparcie typu MATRX

Użytkownicy ceniący szczególny komfort i chcący zapewnić sobie wygodę, mogą wyposażyć swój wózek w oparcie profilowane – MATRX. Oparcie to jest usztywnione, a jego profil i wysokość dostosowane do potrzeb użytkownika. Konstrukcja oparcia MATRX jest wykonana z karbonu. Invacare Matrx Elite to oparcia kompatybilne z wózkami Kuschall. Zostały zaprojektowane aby zapewniać idealne wsparcie dla stabilności kręgosłupa i pionowej pozycji siedzącej. Przeznaczone dla wymagających użytkowników ceniących sobie łatwość użytkowania oraz świetny, nowoczesny wygląd. Oparcia poszerzają możliwości jezdne wózka Kuschall poprzez zwiększenie sztywności składanego oparcia. Szeroki wybór rozmiarów zapewnia wyjątkowy komfort i wsparcie dla różnorodnych potrzeb użytkowników.

3. Belka.

1. 4. Siedzisko.

Na elementy siedziska składają się rama siedziska i tapicerka. Rama siedziska stanowi często dodatkowy element konstrukcyjny oprócz ramy głównej wózka. Rozwiązanie to pozwala w niektórych modelach zastosować możliwość regulacji siedziska w postaci przesuwania go do w przód i w tył (zmieniając w ten sposób środek ciężkości) oraz pozwala na zmianę ustawienia wysokości siedziska z przodu i z tyłu (zmieniając jednocześnie kąt siedziska). Obecnie są stosowane rozwiązania wyłączające ten element  (modele KSL i Advance) co pozwala zmniejszyć znacznie wagę całkowitą wózka. W takim rozwiązaniu rama główna jest jednocześnie elementem konstrukcyjnym i nośnym siedziska, na którym bezpośrednio montuje się tapicerkę. Ponadto model Advace posiada możliwość zachowania regulacji wysokości i kąta siedziska (eliminując jednocześnie konieczność stosowania dodatkowej ramy siedziska). Tapicerka siedziska jest zazwyczaj przytwierdzona na stałe do ramy siedziska, bez możliwości szybkiego demontażu, wykonana z jednolitego materiału. Wygodnym i pozwalającym zachować większą czystość i higienę rozwiązaniem, jest zastosowanie tapicerki z regulacją naprężenia (za pomocą 7 pasów na rzepy). Pasy są przytwierdzone do ramy siedziska na stałe i są przykryte drugą warstwą jednolitego materiału za pomocą rzepów. Takie rozwiązanie pozwala utrzymać tapicerkę w czystości (szybki demontaż wierzchniej warstwy) oraz pozwala na regulację naprężenia tapicerki, zwiększając lub zmniejszając kąt siedziska. Luzując pasy z tyłu i napinając z przodu możemy bez ingerencji w ustawienia konstrukcyjne zwiększyć kąt siedziska, lub odwrotnie (nawet o kilka stopni). Szerokość siedziska proponowana jest od 34 do 50 cm ze „skokiem” co 2cm. Głębokość siedziska wynosi od 32 do 50 cm, skok co 2 lub 2,5cm Oczywiście zawsze jest możliwość zastosowania konstrukcji specjalnej, w rozmiarach żądanych przez użytkownika.

4.1 Siedzisko sztywne.

Całkowicie nowatorskim i niespotykanym u innych producentów, jest zastosowanie siedziska sztywnego, nie tapicerowanego. Takie rozwiązanie zaproponowano w modelu Advance. Siedzisko wykonane jest w całości z włókna węglowego – karbonu. Konstrukcja siedziska składa się ze specjalnie zaprojektowanej płyty ze specjalnymi lamelkami, które dopasowują się kształtu ciała. Zastosowanie wolnych przestrzeni  w tylnej części siedziska, powoduje nieznaczną jego ruchomość w postaci uginania się tylnej części siedziska. Za pomocą pasa, ruchomość tą (ugięcie) można zwiększyć lub zmniejszyć. Należy zwrócić uwagę, że konstruktorom udało się w znaczący sposób, „usztywnić” w ten sposób wózek i spowodować bardzo duży wzrost toczności wózka, zmniejszając jednocześnie opory toczenia. W typowym wózku, na jego sztywność ma wpływ połączenie ramy, podnóżka, oparcia i belki. To te właśnie elementy stanowią o „sztywności konstrukcyjnej” wózka. Wszyscy producenci „idą” w kierunku stosowania takich połączeń, aby nie tracić owej sztywności. Najsłabszym – najmniej sztywnym elementem tego układu pozostaje siedzisko. Dlatego też siedzisko w Advance jest tak rewolucyjne w swojej konstrukcji, spełniając oczekiwania wymagających użytkowników.

1. 5. Podnóżek.

Funkcją podnóżka jest zapewnienie optymalnego oparcia dla stóp użytkownika. Ponadto, łącząc się z dolną częścią ramy, nadaje on sztywność całej konstrukcji. W wózkach z ramą sztywną stosuje się podnóżek rurowy (waga: aluminiowy 360g lub tytanowy 210g) lub lub specjalną płytę wykonana z włókna węglowego (waga: 790g) lub tworzywa sztucznego, która posiada możliwość ustawienia dowolnego kąta. Ponadto podnóżek może być wysoko montowany, jeśli użytkownik ma krótsze kończyny dolne. W ramach składanych stosowane są płyty podnóżka oraz podnóżki niezależne, na prawą i lewą nogę, odchylane lub całkowicie demontowane (modele Ultra-Light, Champion i Compact). Odpowiednia wysokość podnóżka pozwala uniknąć ucisku w okolicach tylnych części ud, gdzie kończy się siedzisko z przodu, oraz zapewnia prawidłowe krążenie w kończynach dolnych. Zbyt wysoko zamontowany podnóżek powoduje nadmierne przeniesienie ciężaru ciała na guzy kulszowe i jego złe rozłożenie na siedzisku.  Podnóżek powinien być zamontowany w taki sposób, aby zapobiec zsuwaniu się stóp. Można to osiągnąć przez odpowiednie ustawienie kąta ramy (anatomiczne ustawienie kończyn dolnych) – zazwyczaj 75 stopni a także stosując odpowiedni kąt ustawienia płyty. Pomocnym jest zastosowanie listew antypoślizgowych w podnóżkach karbonowych.

1. 6. Koła tylne.

Producenci dają obecnie duże możliwości użytkownikowi w doborze kół. Na kompletne koło składają się: obręcz/felga  ze szprychami i piastą, dętki i opony oraz ciągi. Stosowane są również wkładki antyprzebiciowe. Wszystkie te elementy, niezależnie od siebie, nadają funkcjonalność koła, jego wagę i opory toczenia. Obecnie waga jednego kompletnego koła waha się między 1084g a 1940g. Rozmiar kół obecnie stosowanych proponowany jest, dla dzieci: 20, 22 i 24 cale oraz dla dorosłych:  wynosi 24, 25 lub i 26 cali. Użytkownik ma do dyspozycji szeroki wybór opon: Z proponowanej palety opon najbardziej uniwersalna jest dziś na rynku Marathon Evolution – z dodatkową wkładką kevlarową, antyprzebiciową, najbardziej popularne opony bieżnikowane i gładkie, a także halowe - Sports hall, ultralekkie - Speedrun, terenowe wraz z kołem - Mountain Bike, opony pełne - Solid, oraz uniwersalne - Right run. Obręcze mogą stanowić odrębną część i być zamawiane osobno. Obecnie dostępne są uniwersalne z układem szprych radialnym i skrzyżowanym (Starec, waga: 790g), a także popularne w Polsce Sinergy waga: 738g, oraz ultralekkie Hight Performance waga: 678g i Fibre waga: 548g . Do zestawu kół należy dobrać ciągi. Najbardziej popularne i najlżejsze są ciągi aluminiowe (waga: 358g) w kolorze naturalnym lub czarnym oraz stal polerowana (638g), tytan (404g), i ciągi „tetra” - Supergripp (668g). Najnowszą odsłoną ciągów Kuschall'a jest „płaski”, powlekany ciąg The Surge. Ciśnienie w oponach zależy od ich rodzaju i mieści się w przedziale: od 7 do 12-tu atmosfer. Na koła można zastosować kołpaki, chroniące szprychy przed uszkodzeniem. Należy pamiętać, że części składowe koła posiadają swoją wagę, którą można w każdym z tych elementów zmniejszyć. Stosując np. obręcz Fibre, oponę speedrun oraz ciąg aluminiowy, możemy zmniejszyć wagę jednego kompletnego koła nawet o 600 gram. Jeśli użytkownik chce zmniejszyć opory toczenia, oprócz wagi koła musi wziąć pod uwagę opony. Opona bieżnikowana daje większy opór, opona gładka, tupu slik ma te opory znacznie mniejsze. Częstym błędem jest niekontrolowanie ciśnienia w oponach – niedopompowana opona powoduje duże opory toczenia. Zwiększenie oporów toczenia się koła powodują także niesprawne łożyska w piastach.

1. 7. Kółka przednie.

Proponowane w rozmiarach 3, 4, 5 oraz 6 cali. Kółka 3-calowe stosowane są przez najbardziej aktywnych użytkowników, 4-calowe to rozmiar średni, najbardziej popularne to, 5 calowe. Kółka   6 calowe są proponowane dla użytkowników ceniących sobie komfort jazdy i bezpieczeństwo.  Przednie kółko, podczas poruszania się wózkiem, jest narażone na „atakowanie” nierówności, krawężników, stopni, nierównego podłoża (bruk). Im mniejsze kółko, tym ten „atak” będzie trudniejszy i stabilność jazdy będzie mniejsza. Ponadto większe kółka lepiej „wybierają” nierówności i drgania, nie przenosząc wibracji na wózek. Należy jednak pamiętać, że mniejsze kółka mają mniejsze opory toczenia i dzięki temu używa się mniej siły do napędzania wózka. Kółka te mają również mniejszą wagę. Często użytkownicy nie zwracają podczas doboru wózka uwagi na te szczegóły, skazując się na możliwość niekomfortowej jazdy. W wózkach aktywnych kółka przednie są zazwyczaj pełne, niepompowane.

1. 8. Hamulce.

Kuschall proponuje trzy rodzaje hamulców: Activ – umieszczone pod zgięciem kolanowym, praktycznie niewidoczne. Zaletą ich jest to, że nie wystają poza obrys ramy, co nie przeszkadza podczas przesiadania się oraz transportu. Wadą ich jest nieco trudniejszy dostęp – użytkownik nie widzi hamulców, a ich składanie i rozkładanie następuje w płaszczyźnie poziomej. Nie polecane dla tetraplegików. Najbardziej typowym rodzajem hamulców jest typ Standard. Jest to system prostej lub wygiętej dźwigni pracującej w płaszczyźnie pionowej, ułatwiającej użytkownikowi dostęp i obsługę. Dźwignia hamulca nieco odstaje od obrysu ramy, w mniejszym stopniu gdy hamulec jest „zaciągnięty”. Może to powodować pewne niedogodności podczas przesiadania się. Podobne rozwiązanie występuje w hamulcu Performance, nieco tylko różniącym się konstrukcyjnie – chowanie się elementu hamującego oponę. Stosowane są również hamulce centralne oraz na jedną rękę.

1. 9. Podłokietniki, boczki, osłony ubrań.

Elementem niezbędnym siedziska są podłokietniki lub osłony ubrań (w Polsce powszechnie stosowane nazewnictwo: boczki). Boczki pełnią funkcję ochronną przed zabrudzeniem ubrań w zetknięciu z kołem tylnym. Ponadto stabilizują sylwetkę ciała na wózku. Mogą być mieć kształt profilowane lub proste. Dodatkowo mogą być być zdejmowane lub odchylane. Materiałem najczęściej jest tworzywo plastyczne, włókno szklane lub węglowe. W wózkach kuschall wszystkie boczki są wykonany z karbonu i posiadają duże możliwości regulacyjne (góra-dół, przód-tył). Ponadto, dla użytkowników ceniących sobie komfort, możliwe jest zastosowanie podłokietników różnych długości z regulowaną wysokością.

10. Amortyzacja siedziska

Niezwykle pomocnym dla użytkowników jest zastosowanie amortyzacji siedziska. Szczególnie poleca się to rozwiązanie przy nadmiernym obciążeniu kręgosłupa oraz profilaktycznie, chroniąc w ten sposób kręgosłup.  Najbardziej typowym rozwiązaniem jest umieszczenie pary amortyzatorów sprężynowych pomiędzy belką a siedziskiem (waga: 770g). Siła docisku sprężyny oraz poziom ugięcia amortyzatora dostosowuje się do wagi użytkownika.  bądź potrzeb. Docisk sprężyny można regulować samemu. Minusem tego rozwiązania są niewielkie straty energii potrzebne na pokonanie sił bezwładności amortyzatorów. Rozwiązanie to jest stosowane w modelu K-Series. Nieco innym rozwiązaniem  jest innowacyjny, opatentowany przez Kuschall'a system LIS (kuschall R33) – system umieszczony w osi kręgosłupa. Zbudowany jest ze specjalnych krążków i sprężyny. Zadaniem systemu LIS jest zabezpieczenie kręgosłupa przed drganiami wynikłymi podczas jazdy wózkiem. System na tyle na tyle skutecznie tłumi drgania,że zapewnia użytkownikowi niespotykany nigdzie indziej komfort jazdy. Nie jest to typowy amortyzator – system bardzo subtelnie tłumi drgania, powodując, że stają się one prawie niezauważalne dla użytkownika.

11. Tapicerka

Oprócz standardowej tapicerki (materiał: poliester) stosowane są materiały „oddychające”:  Aero back, zmniejszające wagę: Light oraz skóra Alcantara. Bardzo ważne jest wyposażenie zarówno tapicerki oparcia jak i siedziska w regulację naprężenia tapicerki  przy pomocy pasów. Pozwala to optymalnie (płynnie) dostosować  postawę użytkownika siedzącego na wózku na bazie „sztywnych” ustawień fabrycznych wózka. Np. dociągając pasy w tylnej części siedziska zmniejszamy kąt całego siedziska  i odwrotnie: luzując pasy w tylnej części i dodatkowo dociągając je z przodu możemy zwiększyć kąt siedziska nawet o kilka stopni. Dodatkowo pasy pozwalają wyprofilować oparcie i siedzisko do naturalnej krzywizny ciała. Co pół roku pasy powinny być rozpinane i spinane na nowo. W ten sposób zawsze zachowamy optymalne napięcie pasów i właściwą sylwetkę ciała.

12. Poduszka siedziska.

Obecnie najbardziej popularne poduszki są wykonane z pianki poliuretanowej (gąbki), ostatnio również z lateksu. Na polskim rynku można znaleźć poduszki z łuski gryczanej obszyte 100% bawełną, polecane dla alergików. Poduszki te mogą jednak nie zapewnić użytkownikom podatnym na odleżyny wystarczającej ochrony. Dlatego też stosowane są poduszki pneumatyczne – wypełnione powietrzem. Należy w tym wypadku uważać na stałą kontrolę ciśnienia w poduszce. Niewłaściwe ciśnienie może spowodować odleżyny a nawet skrzywienia kręgosłupa, szczególnie w poduszkach wielokomorowych

W każdym modelu wózka Kuschall zawsze jest możliwość zastosowania konstrukcji specjalnej, w rozmiarach i wyposażeniu żądanym przez użytkownika.

Obszerne informacje na temat wózków Kuschall na:  www.kuschall.eu

Daty i fakty

1963 - wypadek Rainera Kuschalla – skok do basenu

1978 – powstaje Küschall AG z siedzibą w Szwajcarii

1985 - Stworzenie wózka Competition

1986 - Rainer Küschall otrzymuje nagrodę Designer przyznawaną przez Museum of Modern Arts w Nowym Jorku (USA) za wózek Competition

1986 - Uruchomienie produkcji wózków pierwszej generacji Champion

1988 - Otwarcie fabryki produkującej wózki w Allschwil / Szwajcaria

1992 - Wprowadzenie koncepcji wózków składanych

1995 - Küschall Project AG dołącza do grupy Invacare i jest sprzedawany w 14 europejskich punktach dystrybucji

1995 - prezentacja wózka Champion II generacji

1997 - Rozwój wózków K-Series, począwszy od K3 aż do K4

1998 - Prezentacja belki Vario-ax z regulowanym pochyleniem kół tylnych

1999 - Wprowadzenie systemu amortyzującego zawieszenie w wózkach K3 i K4

2000 - Rozszerzenie modelu K-Series,wprowadzenie AirLite

2001 - Küschall Project AG przekształca się w Invacare AG

2002 – Prezentacja wózka Champion III generacji

2004 – Prezentacja wózka Ultra-Light i Compact II generacji

2004 - Prezentacja wózka Fusion

2004 - Invacare AG przekształca się w Küschall AG

2005 - przeniesienie produkcji do fabryki do Witterswil / Szwajcaria

2005 – Prezentacja modelu K-Series 2005

2005 - Küschall przedstawia "Roll of Fame" podczas targów  RehaCare

2006 - Rozpoczęcie produkcji modelu K-Junior

2007 - Rozpoczęcie produkcji modelu R33

2007 - Rozpoczęcie produkcji modelu Champion IV generacji

2007 – Rozpoczęcie produkcji modlu K-Nova, edycja limitowana z kryształami Swarovskiego

2008 - Küschall prezentuje Küschall Challenge podczas targów Rehacare, Niemcy

2008 - Küschall przedstawia swoją kolekcję wózków aktywnych podczas Rehacare, Niemcy

2008 - Küschall R33 wygrywa "2008/09 Best Design Award"

2009 - Premiera wózka Kuschall KSL

2009 - Firma “Partner” rozpoczyna współpracę z Invacare i sprzedż wózków Kuschall'a w Polsce

2009 - Rozpoczęcie produkcji ram z Carbonu w modelu K-Series

2009 - I Prezentacja nowego modelu Küschall Compact ® i Küschall ® Ultra-Light

2010 - Odświeżenie modelu K-Series

2011 - Wprowadzenie ram z tytanu i carbonu w modelach K-Series i Champion

2012 - R-33 Limited Edition - tylko 133 wózki na cały świat - elita wśród elity

2012 - Światowa premiera Kuschall Advance

autor: mgr Janusz Szmidt

konsultanci: mgr inż. Marcin Banyś

Mirosław Kapelan